Ogródek na balkonie w bloku – co powinienem wiedzieć?

Balkon, nawet niewielki, może być miniaturową namiastką ogrodu. Uprawa roślin w pojemnikach wymaga większej systematyczności niż w gruncie, jednakże pozwala na uzyskanie pożądanego efektu wizualnego („po prostu pięknie!”), a nawet uzyskanie zadowalającego plonu, np. z warzyw i ziół. Dużym udogodnieniem są drewniane konstrukcje typu: grządka podwyższona oraz mini-szklarnia. Jak założyć ogórek na balkonie?

Co warto wiedzieć o uprawie na balkonie?

Uprawa w pojemnikach jest nieco bardziej pracochłonna od tradycyjnej – w ogrodzie. Głównie wiąże się to z koniecznością częstszego podlewania. Rośliny w czasie letnich upałów trzeba nawadniać nawet 1-2 razy dziennie. Należy używać odstanej, letniej wody, a zabieg przeprowadzać rano lub wieczorem. Do nawożenia najczęściej używa się nawozów w płynie – mineralnych lub organicznych humusowych. Średnio stosuje się je od wiosny do końca lata co 2-3 tygodnie. Do uprawy cenniejszych gatunków warto używać donic z gliny lub ceramiki, które lepiej trzymają wodę. Ochrona przed chorobami i szkodnikami wygląda podobnie jak w przypadku uprawy w ogrodzie. Po wystąpieniu objawów zaleca się zastosować odpowiednie preparaty – fungicydy lub insektycydy. Walka z zachwaszczeniem faktycznie nie jest potrzebna. Niektóre rośliny, np. pnącza, trzeba prowadzić na palikach bądź kratownicach. Podłoże dostosowuje się do grupy roślin, np. do warzyw, cytrusów, roślin kwasolubnych. Uniwersalną ziemią zazwyczaj należy mieszać z innymi frakcjami, np. keramzytem dla rozluźnienia czy chipsami kokosowymi dla sprawniejszego utrzymywania wilgoci. W ten sposób poprawia się jej parametry. Uprawę, zwłaszcza roślin jadalnych, można przenieść na jeszcze wyższy poziom (poprawa plonowania). Taką możliwość zapewniają szklarnie balkonowe i grządki podwyższone.

Jaki balkon nadaje się na ogródek?

Czasem na forach można spotkać się z zapytaniem: „czy mój balkon nadaje się na zakładanie mini-ogródka?”. Dodane są do tego „zmienne”, np. powierzchnia i wystawa. Odpowiedź jest prosta – każdy balkon jest odpowiedni do uprawy roślin. Niektóre balkony trzeba jednak odpowiednio przystosować. Oczywiste jest, że im większa powierzchnia balkonu, tym większe możliwości uprawy. Na dużych balkonach można tworzyć salony na powietrzu, a uprawia się nawet karłowe odmiany drzew i krzewów. Porzeczki czy wiśnie na balkonie – jak najbardziej tak! Dobrodziejstwem jest zadaszenie balkonu. Co prawda rośliny trzeba częściej podlewać, ale jednocześnie unika się ryzyka przelewania (po ulewnych opadach). Taki balkon w pewnym stopniu chroni je także przed silnym wiatrem i gradem. Kluczowa jest oczywiście wystawa, tj. od której strony balkon jest usytuowany:

• Balkon wschodni – daje bardzo dobre warunki do uprawy różnorodnych roślin, od ozdobnych po jadalne. Na takim balkonie można uprawiać nawet rośliny cieniolubne, np. hosty, które lubią słońce do południa, a potem cień. Uprawa jest wygodna. W przypadku uprawy roślin wieloletnich, zaleca się stosowanie solidnych osłon na zimę. Od tej strony zimą wieją mroźne, wysuszające wiatry.
• Balkon zachodni – jest słoneczny, co wiąże się z potrzebą częstszego podlewania zieleni. Może wymagać stosowania osłon cieniujących, np. siatek lub mat. Jest to szczególnie potrzebne w uprawie roślin wrażliwych na silne nasłonecznienie, np. o gatunków jasnych lub wielobarwnych liściach. Dobre warunki świetne jednocześnie pozwalają na uzyskanie wysokiego plonu z warzyw i ziół.
• Balkon południowy – może być problematyczny ze względu na silne nasłonecznienie, ale i w tym wypadku można sobie poradzić. Rośliny trzeba po prostu osłaniać (maty osłonowe, siatki, osłona z pnączy uprawianych w donicy z kratownicą). Ze względu na fakt, że podłoże w donicach szybko wysycha, zaleca się używać bardzo dużych pojemników. W sukurs przychodzą drewniane grządki podwyższone, idealne na taki balkon.
• Balkon północny – jest mało nasłoneczniony i chłodniejszy, ale nie jest to przeszkodzą. Można uprawiać szeroką grupę roślin cienioznośnych – od barwinka po funkie i żurawki. Dużym udogodnieniem są także mini-szklarnie, które poprawiają warunki uprawy. W takiej konstrukcji na balkonie północnym warto przede wszystkim uprawiać zioła.

Mini-szklarnie na balkonie – co dają?

Mini szklarnia to świetny pomysł na aranżacje balkonu. Raz – jest ciekawym obiektem aranżacyjnym. Dwa – daje roślinom lepsze warunki do wzrostu i zabezpiecza przed kaprysami pogody. Trzy – pozwala na tworzenie ciekawych kompozycji lub wydajniejszą uprawę gatunków jadalnych.  Przezroczysta osłona utrzymuje odpowiednio wysoką temperaturę (w czasie upałów mini szklarnie balkonową wietrzy się). Jednocześnie tworzy się przyjazny mikro-klimat z podwyższoną wilgotnością powietrza. Dlatego z mini-szklarni warto korzystać na prawie wszystkich balkonach (poza południowymi). Daje duże możliwości uprawy warzyw i ziół. Zaleca się uprawiać w niej gatunki niskie, np. sałatę, rzodkiewkę, karłowe odmiany papryki, karłowe odmiany pomidorów koktajlowych, majeranek, bazylię, miętę i wiele innych. Wczesną wiosną służy do produkcji nowalijek. Może być traktowana jako inspekt do produkcji rozsady. Warto wtedy umieścić na dnie podkład z obornika końskiego, który ma właściwości grzewcze.

Drewniana grządka podwyższona na balkonie – zalety

Drewnianą grządkę podwyższoną można wprowadzić na każdy balkon (oczywiście o ile jest na to miejsce). W ten sposób uporządkowuje się uprawy i wprowadza wizualny ład (więcej roślin w jednym miejscu zamiast misz-maszu z różnych donic i skrzyń). Grządka podwyższona efektownie wygląda. Pozwala na wydajniejszą uprawę. Grządki ustawione na bokach dużego balkonu, obsadzone średnio wysokimi roślinami (np. 50-70cm) w centralnej części, a pnączami na obrzeżach to przepiękne, żywe ściany „osłonowe”, atrakcyjne dla oka, a zapewniające prywatność. Uprawa w grządkach podwyższonych jest łatwiejsza. Rośliny są mniej narażone na wysychanie. Jednocześnie trzeba uważać, aby nie lać za dużo wody. Zabieg warto wykonywać trochę częściej, ale mniej „szczodrze”. Zasada dotyczy także szklarni balkonowych.

Uprawa roślin na balkonie sprawia dużo satysfakcji, a w dodatku daje wiele korzyści. W ten sposób można uatrakcyjnić swój mały kawałek świata, pozyskiwać na bieżąco świeże przyprawy, a także eksperymentować z warzywami.