Tymianek – wyjątkowy smak w potrawach i ogrodzie

Tymianek jest nie tylko aromatyczną przyprawą, ale również ziołem o cechach antyseptycznych, które może znacznie poprawić komfort snu. Roślina ta ma także polską nazwę – macierzanka. W okolicach maja i czerwca tymianek zakwita pięknymi, małymi, fioletowymi lub błękitnymi kwiatkami. W starożytnej Grecji używano go do okadzania świątyń i łaźni. Charakteryzuje się on świeżym, wyrazistym i nieco ostrym zapachem, przez co często wykorzystuje się go do przyprawiania sosów, ryb i mięs. Jak uprawiać tymianek w ogrodzie? Do czego używać go w kuchni? Odpowiedzi na te pytania znajdują się w poniższym artykule!

Tymianek w ogrodzie – jak uprawiać?

Uprawa tymianku we własnym ogrodzie jest stosunkowo prosta. Wystarczy w tym celu przygotować ciepłe, nasłonecznione miejsce. Macierzanka nie wymaga do wzrostu dużych ilości wody, jednak należy regularnie ją podlewać i dbać, aby nie zarosła chwastami. Polski klimat wymaga także przykrycia tymianku na grządce w okresie zimowym. Można wykorzystać do tego folię lub agrowłókninę, które „ogrzeją” roślinę w chłodniejsze dni.

Jeśli chcemy hodować tymianek na tarasowej lub balkonowej doniczce, pod koniec marca należy zasiać kilka nasion, a na początku czerwca wystawić go na zewnątrz. W doniczce również należy regularnie podlewać roślinę, a od początku jesieni do końca zimy, wstawić ją do pomieszczenia, w którym optymalna temperatura powinna wynosić kilkanaście stopni. Tymianek świetnie sprawdza się zarówno w wersji świeżej, jak i suszonej. W celach zielarskich, liście należy zrywać między czerwcem a wrześniem, chociaż drobne listki wykorzystywać można także poza tym okresem – nawet przez cały rok.

Właściwości tymianku

Tymianek słynie przede wszystkim ze swoich właściwości prozdrowotnych. Cechuje się on działaniem przeciwbakteryjnym, przeciwzapalnym, przeciwpasożytniczym oraz przeciwgrzybicznym, które wynikają z obecności cennych substancji takich jak:

• saponiny,
• kwasy triterpenowe,
• kwasy polifenolowe,
• garbniki,
• flawonoidy.

Właściwości lecznicze macierzanki zauważyć można na wielu płaszczyznach. Inhalacja z tymianku pomaga w walce z przeziębieniem i kaszlem, a napar z macierzanki łagodzi stany zapalne, przez co często stosuje się ją podczas infekcji, do płukania jamy ustnej i gardła. Wyciąg z tymianku spotkać można nawet w składach niektórych past do zębów.

Olejek z tymianku można z kolei dodać do olejków do masażu w celu wzmocnienia relaksującego efektu zabiegu i wzbogacenia masażu o działanie przeciwbólowe i przeciwreumatyczne.

Rozkurczowe właściwości tymianku wiążą się jednak z przeciwwskazaniami do jego używania. Macierzanka nie powinna być często stosowana przez kobiety w ciąży.

Tymianek w potrawach – do czego go dodać?

Tymianek cieszy się szczególną popularnością w tradycyjnej kuchni włoskiej i francuskiej, jednak chętnie stosuje się go także na przykład w kuchni Bliskiego Wschodu. Wykorzystywany jest zarówno jako samodzielna przyprawa, jak również jako składnik różnych mieszanek ziół (np. prowansalskich).

Świeży tymianek jest źródłem witaminy A, C i E, więc do potraw dodawać go należy pod koniec ich przygotowywania, dzięki czemu nie straci on swoich cennych, prozdrowotnych elementów.

Jeśli jednak stosujemy tymianek suszony, lepiej jest go dodać na początku gotowania, dzięki czemu, pod wpływem temperatury, uwolnią się olejki eteryczne i nasycą danie swoim aromatem. Tymianek szczególnie dobrze łączy się z rozmarynem, szałwią i pietruszką. Doskonale wzbogaca i podkreśla smak delikatnych mięs, takich jak jagnięcina, cielęcina czy drób.

Co ciekawe, tymianek sprawdza się również jako zioło w kuchni wegetariańskiej. Świetnie łączy się bowiem z roślinami strączkowymi, takimi jak fasola, groch czy ciecierzyca. Podkreśla również smak wielu zup. Nie trzeba gotować wykwintnych, skomplikowanych potraw, aby użyć tymianku – dodać go można nawet do prostych grzanek z serem czy podstawowych sałatek. Fani grillowania mogą położyć kilka łodyg tymianku na rozgrzane węgle. Jest to świetny sposób, aby dym nabrał wyjątkowego aromatu.