Grządka podwyższona – zioła dla początkujących

Podniesione grządki to dobre miejsce do uprawy ziół i przypraw. Dzięki nim solidnie zaopatrzy się domową apteczkę i kuchnię. Zioła w grządce podwyższonej można uprawiać na balkonie, tarasie lub nawet w domu (najlepiej przy samym oknie). Od jakich ziół warto zacząć? Które gatunki są łatwe w uprawie i nadają się nawet dla osób początkujących?

Grządka podwyższona – kryteria wyboru roślin dla początkujących

Na początku przygody z ogrodnictwem warto wybierać rośliny (w tym wypadku zioła), które są łatwe w uprawie, wytrzymałe i nie sprawiają problemów. Najwygodniejsze są rośliny jednoroczne, które po sezonie po prostu wyrzuca się. Opcjonalnie można uprawiać zioła wieloletnie w cyklu jednorocznym, rozwiązuje się wtedy problem ich przechowywania przez zimę. Zioła wybiera się pod względem wymagań (np. glebowych). Najlepsze stanowisko uprawy jest widne, słoneczne, ale wolne od bezpośredniego nasłonecznienia. Warto znaleźć właśnie takie miejsce na grządkę podwyższoną na balkonie czy tarasie. Wtedy zioła harmonijnie rozwijają się, a jednocześnie nie są narażone na wysychanie i poparzenia. Unika się roślin o bardzo rozbudowanym systemie korzeniowym (np. lukrecji) i wysokich/rozłożystych (lubczyk). Aby ułatwić sobie uprawę, w sklepach ogrodniczych można kupić „gotową” rozsadę ziół.

Zioła polecane na grządkę podwyższoną

1. Bazylia pospolita

Bazylia pospolita dobrze radzi sobie w uprawie pojemnikowej. Zwykle dorasta do 30cm wysokości. Urzeka zapachem, a przy tym ma atrakcyjny wygląd. Warto łączyć odmiany o liściach zielonych i fioletowych. Szczególnie duże walory dekoracyjne ma odmiana ‘Fine Nano Compacto’ (drobne listki). Należy ją chronić przed opadami i silnym wiatrem. Grządki podwyższone powinny się znajdować pod zadaszeniem. Na zewnątrz bazylię można przenieść, gdy minie ryzyko przymrozków. W zasadzie pielęgnacja ogranicza się do regularnego podlewania. Nie wolno jej przesuszyć. Zaleca się uszczykiwać pędy dla lepszego krzewienia. Bazylia potrzebuje ok. 20-25cm przestrzeni.

2. Majeranek ogrodowy

Majeranek ogrodowy jest łatwy w uprawie. Lubi podłoża przepuszczalne, dlatego żyzną, kupioną ziemię warto wymieszać z piaskiem (to nie zaszkodzi innym gatunkom z zestawienia). Osiąga 40-60cm wysokości. W grządce podwyższonej trzeba pozostawić majerankowi ok 30cm przestrzeni. Uprawa jest podobna jak w przypadku bazylii. Należy unikać intensywnego nawożenia.

3. Mięta pieprzowa

Mięta pieprzowa jest gatunkiem wieloletnim, ale w grządce podwyższonej można ją uprawiać w cyklu sezonowym. Ewentualnie konstrukcję trzeba przenieść na zimę do chłodnego pomieszczenia. W przypadku rodzaju mentha wybiera się spośród całego spektrum „smaków i aromatów”. Wyróżnia się m.in. miętę czekoladową, pomarańczową, cytrynową i imbirową. Rośliny mocno rozrastają się, dlatego najlepiej je łączyć w obrębie rodzaju. Wymagają miejsc nieco bardziej zacienionych od innych ziół. Optymalne jest stanowisko częściowo osłonięte.

4. Rokietta siewna (rukola)

Rokietta siewna to propozycja zarówno na grządki warzywne jak i zielnik. To warzywo o właściwościach leczniczych. Pomaga w regeneracji po kuracjach antybiotykowych, jest niskokaloryczna, wzmacnia odporność. Można ją siać od marca do maja. Jest gotowa do zbioru po 4-6 tygodniach. Przy uprawie w żyznym podłożu pielęgnacja ogranicza się jedynie do podlewania. Dawniej rukola była uznawana za afrodyzjak.

5. Stewia

Stewia to roślina lecznicza i naturalny słodzik. Jest przydatna dla osób na diecie i cukrzyków, a dodatkowo pomaga przy nadciśnieniu. W sprzedaży łatwo można dostać sadzonki – to najefektywniejsza metoda uprawy. W grządkach podwyższonych na balkonie czy tarasie stewię sadzi się na początku czerwca. Lubi miejsca słoneczne. Warto ją dokarmiać nawozami organicznymi, np. humusowymi. Jest gatunkiem wieloletnim, ale taki cykl uprawy jest kłopotliwy. Stewię często więc uprawia się jako roślinę jednoroczną.

Grządka podwyższona a tradycyjna uprawa w pojemnikach – czy są jakieś różnice?

Uprawa w drewnianych grządkach podwyższonych pozwala na tworzenie różnorodnych kompozycji. Mogą to być grządki kwiatowe lub warzywne połączone z ziołami czy tradycyjny zielnik. Konstrukcje wyglądają estetycznie i są eleganckim elementem aranżacyjnym. Sama uprawa  jest wydajniejsza. Główna różnica – podłoże w grządce podwyższonej jest trochę mniej narażone na wysychanie. Jednocześnie duża głębokość (np. 25-28cm) pozwala na harmonijny rozwój systemu korzeniowego ziół. Poszczególne prace są wygodniejsze, gdyż nie trzeba schylać się i męczyć pleców. Wszystko sprowadza się do tego, że grządka podwyższona to idealny pomysł na założenie zielnika!